De Leesclub
Ga aan de slag met de leukste boekenopdrachten. Met De Leesclub gaan de kinderen op allerlei manieren aan de slag met boeken. Ze ontdekken nieuwe titels en genres. Aan de hand van allerlei werkvormen worden ze uitgedaagd om met een andere blik naar boeken en lezen te kijken. Met de Leesclub komen boeken tot leven!
Op deze pagina vind je hieronder 20 werkvormen van De Leesclub. Deze werkvormen staan ook op de bijbehorende poster (aan te vragen bij de bibliotheek).
De werkvormen zijn grofweg onder te delen in twee categorieën:
- Praten over boeken: leerlingen leren hun leeservaring en mening te verwoorden.
- Smaak ontwikkelen: leerlingen ontdekken nieuwe boeken / genres.
Kies een werkvorm uit en doe deze samen met de leerlingen. Heb je de werkvorm gedaan? Vink het af op de poster. Zo kunnen jullie het hele jaar door in de klas praten over boeken!
We komen 3 keer langs in de klas.
Werkvormen
1. Leesgewoonten
In deze werkvorm gaan we klassikaal in gesprek over leesgewoonten. Schrijf de antwoorden van de leerlingen in steekwoorden op het digibord. Zijn er veel verschillen of juist overeenkomsten? Passen de leesgewoonten van de leerlingen ook bij de leesomgeving in de klas?
Vragen
Vragen die je kunt gebruiken zijn:
- Waar lees jij graag een boek?
- Wanneer lees je het liefst?
- Lees je wel eens in meerdere boeken tegelijk?
- Lees je graag in stilte of met achtergrondmuziek?
- Lees je weleens om in een bepaalde stemming te komen? Of om te ontsnappen in een fantasiewereld?
Aanvullende info
Tijd: 10 – 15 minuten
Benodigdheden: Digibord (voor het opschrijven van de antwoorden)
2. Een boek voor jou
Hoe goed ken jij de ander? In deze werkvorm gaan de leerlingen voor elkaar een boek uitzoeken. Voordat ze dit gaan doen, praten zij 1 minuut met elkaar over de vraag welke boeken ieder graag leest. Hebben ze een boek uitgekozen? Probeer te verwoorden waarom je voor dit boek hebt gekozen? Waarom denk je dat het bij de ander past? Klopt dit ook voor de ontvanger?
Aanvullende info
Tijd: 15 minuten
Benodigdheden: n.v.t.
3. Boekensushi
De boekensushi is een leuke manier om nieuwe boeken te ontdekken! In deze werkvorm zitten de leerlingen in de kring. Iedere leerling heeft een (nieuw) boek bij zich en gaat daarin 2 minuten lezen. Na 2 minuten geeft iedereen zijn boek door aan de leerling naast zich. Opnieuw gaan de leerlingen 2 minuten lezen. Na 3 keer en 6 minuten lezen is het tijd voor een kringgesprek. Iedere leerling heeft kennisgemaakt met 3 boeken. Is er een boek dat je helemaal wilt lezen? Of zat er een boek bij die juist leuk is voor iemand anders? Nodig de leerlingen uit om hun mening te geven.
Aanvullende info
Tijd: 15 minuten
Benodigdheden: n.v.t.
4. Boekendans
Praten over boeken kan ook op een swingende manier! Daarom is het tijd voor de boekendans. Alle leerlingen lopen met een boek dat ze hebben gelezen door de klas. Zolang de muziek klinkt, blijven de leerlingen bewegen. Stopt de muziek, dan blijft iedereen stilstaan en gaan ze in gesprek met de leerling die het dichtst bij staat. Ieder krijgt 1 minuut de tijd om zijn/haar boek aan de ander te promoten. Na 2 minuten gaat de muziek weer aan en dansen de leerlingen weer door de klas. Herhaal dit een paar keer.
Aanvullende info
Tijd: 10 minuten
Benodigdheden: Digibord met muziek
5. Boekintroductie
In deze werkvorm introduceer jij een nieuw boek aan de klas. Laat aan de leerlingen een boek zien, vertel er iets over en lees een aanstekelijk fragment voor. Wie het wil lezen, kan het meteen lenen. Deze werkvorm kun je natuurlijk ook vaker herhalen ;)
Aanvullende info
Tijd: 5 minuten
Benodigdheden: Een zelfgekozen boek
6. Voorspellen
In deze werkvorm gaat de klas voorspellen. Een leerling laat een boek zien dat hij/zij gelezen heeft. De andere leerlingen moeten voorspellen waar het boek over gaat. ‘Waar zal het verhaal over gaan? Wat verwacht je? Wie spelen een rol in het boek?’ De leerlingen moeten hun antwoorden motiveren. Eerst worden verschillende antwoorden geïnventariseerd, pas daarna vertelt de leerling of de verwachtingen kloppen, door kort te vertellen waarover het boek gaat.
Aanvullende info
Tijd: 10 minuten
Benodigdheden: n.v.t.
7. Chambers Vragenspel
"We weten pas wat we denken als we het onszelf horen zeggen." - Aiden Chambers
In deze werkvorm leren de leerlingen hun mening, beleving en interpretatie van een verhaal te delen met anderen. Daarvoor maken we gebruik van het vragenspel van Aidan Chambers. Het spel werkt het beste onder begeleiding van de leerkracht, maar kan ook in kleine groepjes worden uitgevoerd.
Doe vragenkaartjes (A, B, C of D) van Chambers in een doos. Laat de leerlingen allemaal hetzelfde verhaal lezen of lees een verhaal voor. Voer daarna gezamenlijk gesprek over het verhaal door telkens een willekeurig kaartje te pakken.
De vragenkaartjes kennen een oplopende moeilijkheidsgraad:
A-kaarten: eerste reacties, indrukken en mening over de tekst
B-kaarten: tekstbegrip, tekstbeleving, relatie tussen tekst en werkelijkheid
C-kaarten: stijl, genre, personages, auteur, waardering van de tekst
D-kaarten: voor gedichten
Aanvullende info
Tijd: 15-20 minuten
Benodigdheden:
8. Een plaatje zegt meer dan 1.000 woorden
Scan of kopieer een aantal illustraties uit enkele onbekende boeken. Laat de leerlingen raden wat zich afspeelt. Wat zie je? Wat gebeurt er? Enz. Toon vervolgens het boek waaruit de betreffende afbeelding afkomstig is en vertel kort waar het verhaal over gaat. Wie wil het boek lezen?
Aanvullende info
Tijd: 15 minuten
Benodigdheden: illustraties uit boeken
9. Kort en krachtig
Lees een gedicht of kort verhaal voor. Wie wil de bundel lezen?
Aanvullende info
Tijd: 5 minuten
Benodigdheden: n.v.t.
10. Hoofdpersoon zoekt boek
In welke boeken komt Bram Botermans voor? Hoe heten de bewoners van de Waanzinnige boomhut? In deze werkvorm spelen we een spel. Maak, bijv. samen met de leerlingen, een set kaartjes met titels en een set kaartjes met bijbehorende hoofdpersonen van boeken die in de groep zijn gelezen. Geef ieder kind een kaartje en laat ze hun partner zoeken. Wie vindt zijn partner als eerste? Kloppen alle namen en titels? Vraag 1 of 2 koppels om iets te vertellen over het boek of het personage.
Aanvullende info
Tijd: 15 minuten
Benodigdheden: zelfgemaakte set kaartjes
11. Liever informatiever
Kopieer de inhoudsopgave van een informatief boek. Lees een stukje voor en vraag de leerlingen wat de titel van dit boek zou kunnen zijn. Wat voor informatie zou je kunnen vinden bij het hoofdstuk met de titel …? Wie kan iets over dit onderwerp vertellen?
Tip: Het is ook heel leuk om in de klas een weetjesmuur te maken. Hebben leerlingen een informatief boek gelezen? Laat ze het leukste, gekste, meest bijzondere weetje opschrijven op de weetjesmuur.
Aanvullende info
Tijd: 15 minuten
Benodigdheden: n.v.t.
12. Speeddate
Ga je mee op speeddate? In deze werkvorm ontdekken leerlingen nieuwe boeken én leren ze hun mening te geven.
De helft van de leerlingen zit op hun plaats met een boek dat zij willen aanbevelen. De andere leerlingen komen twee minuten daten. De leerlingen met een boek vertellen over hun verhaal en beantwoorden vragen. Na twee minuten geef je een signaal. De leerlingen met een boek blijven zitten. De andere leerlingen schuiven een plaats op naar de volgende date. Doe dit 3 x 2 minuten, d.w.z. 3 dates, 3 boeken. Bespreek daarna kort met de klas. Wie heeft er een goede tip gekregen? Wat voor boek is het?
Aanvullende info
Tijd: 15 minuten
Benodigdheden: n.v.t.
13. Boekgesprek in tweetallen
In deze werkvorm gaan leerlingen in tweetallen praten over hun gelezen boeken. Geef ieder duo een set met vragenkaartjes. Leerlingen interviewen elkaar over een boek dat zij gelezen hebben door telkens (om de beurt) een vraag te stellen. Het gesprek duurt ongeveer 10 minuten. Loop rond en evalueer na 10 minuten de gesprekken met de groep.
Aanvullende info
Tijd: 15 minuten
Benodigdheden:
- Vragenkaartjes voor tweetalgesprekken of
- Vragenkaartjes voor tweetalgesprekken (met vervolgvragen)
14. The Voice of books
Iedereen kent The Voice of Holland, maar ken je ook The Voice of Books? Drie leerlingen zitten voor de klas (met hun gezicht naar het digibord) op een kruk. Achter in de klas leest één leerling voor uit een boek. Vinden ze het een leuk fragment of goed voorgelezen? Dan draaien ze zich om. Na het voorlezen, bespreek je kort de reacties van de juryleden.
Aanvullende info
Tijd: 10-15 minuten
Benodigdheden: n.v.t.
15. Proeverij
Verdeel de klas in viertallen en zorg dat elk groepje een (nieuw) boek krijgt. Laat de leerlingen in 2 minuten het boek “proeven”: bekijk de illustraties, lees een stukje voor, blader door het boek, bekijk de kaft, enz. Elke groep schrijft hun bevindingen op. Na 2 minuten schuift het boek door naar de volgende groep. Hebben ze alle boeken gezien? Dan is het tijd om na te bespreken. Welk boek vonden ze leuk? Geldt hier ook…smaken verschillen?
Aanvullende info
Tijd: 15-20 minuten
Benodigdheden: n.v.t.
16. Blinddate
Alle leerlingen pakken een boek in met (inpak-)papier. Op het papier schrijven ze één steekwoord (bijv. spannend of grappig), zonder dat ze verklappen om welk boek het gaat. Leg de boeken op een centrale plek en laat elke leerling een boek uitkiezen van de stapel. Voor welk steekwoord hebben ze gekozen? Hebben ze een idee welk boek er is ingepakt? Pak nu de boeken uit en laat de leerlingen in de boeken lezen.
Aanvullende info
Tijd: 15 minuten
Benodigdheden: n.v.t.
17. Teken de hoofdpersoon
Lezen is dromen met je ogen open… Als je leest, gebruik je je fantasie. In deze werkvorm gaan de leerlingen ontdekken dat onze gedachtes kunnen verschillen.
Geef de leerlingen een stuk tekst uit een boek (of lees een fragment voor), waarin iets wordt verteld over (het uiterlijk) van de hoofdpersoon. De leerlingen tekenen de hoofdpersoon en vertellen welke aanknopingspunten uit de tekst ze hebben gebruikt. Bespreek de tekeningen in de klas. Zijn er verschillen?
Aanvullende info
Tijd: 15 minuten
Benodigdheden: n.v.t.
18. Top 10
Maak met de leerlingen een top 10 van de boeken die zij hebben gelezen. Het geeft niet als niet iedereen alle boeken kent. Leerlingen proberen elkaar te overtuigen van hun eigen voorkeuren. Tip: de leerlingen gaan eerst in groepjes een top 10 maken. Dit wordt met de hele klas gedeeld en vervolgens wordt één gezamenlijke top 10 gemaakt.
Aanvullende info
Tijd: 25-30 minuten
Benodigdheden: n.v.t.
19. Weet je...
Geef de leerlingen, in tweetallen, een informatief boek, waarin ze het leukste, grappigste of meeste bijzondere weetje opzoeken. Alle weetjes worden op één groot papier geschreven. Bespreek met de leerlingen de weetjes die op het papier staan. Uit welk boek kwam het weetje? Wisten de kinderen dit al of hebben ze iets nieuws ontdekt?
Aanvullende info
Tijd: 15 minuten
Benodigdheden: n.v.t.
20. Boekentips voor de volgende groep
Laat de leerlingen een mooie aanbeveling schrijven van het beste boek dat zij dit jaar gelezen hebben. Verzamel de beschrijvingen in een map. De map wordt ter inzage gelegd en wordt volgend jaar doorgegeven aan de leerlingen die dan in de groep komen.
Aanvullende info
Tijd: 15-20 minuten
Benodigdheden: n.v.t.
Meer informatie
Voor meer informatie kun je terecht bij je contactpersoon van de bibliotheek.